مشارکت تیمی در طراحی یکپارچه مدل BIM

در سال های اخیر، رویکرد انجام یکپارچه ی پروژه ها(IPD) در صنعت ساختمان مورد توجه بسیاری از متخصصان قرار گرفته است. در این رویکرد تلاش و تصمیم مدیریت کلان یک پروژه در تحقق یکپارچگی، همکاری و هماهنگی تمامی نیروهای انسانی، سیستم ها، تجهیزات، شیوه ها و ساختارهای اقتصادی در یک فرآیند هم افزار می باشد. بسیاری بر این اعتقاد هستند که رویکرد انجام یکپارچه ی پروژه ها در صنعت ساختمان جز به مدد مدل سازی اطلاعات ساختمان(BIM) امکان پذیر نمی باشد.این موضوع دلایل مختلفی دارد که می توان آن ها را در ماهیت مدل سازی اطلاعات ساختمان و ظرفیت های تازه ای که برای مدیریت ایجاد می کند، جست و جو کرد. اما می توان اصلی تری عامل این مهم را، خصلت همکاری چندگانه ی تمامی  اعضای تیم طراحی، ساخت، اجرا و تعمیر و نگه داری در طول دوره ی حیات یک بنا در رویکرد BIM دانست. در رویکرد BIM بنا بر آن است که تمامی اعضای دخیل در یک پروژه در هر زمان و مکان بتوانند در جریان کار قرار گرفته و نظرات تخصصی خود را برای ارتقای پروژه ارائه دهند تا در اندک زمانی این نظرات مورد توجه و بازبینی دیگر اعضای تیم قرار گیرد. به بیان دیگر موضوع Collaboration از بنیان های بحث بی آی ام به حساب می آیند. اما این موضوع چگونه می تواند در یک مدل BIM اجرایی شود؟

بسیاری از پروژه های در مرحله ی طراحی نیازمند مشارکت و تلاش افراد متخصص مختلف هستند. اگر شما هم مثل ما برای ساخت مدل BIMاز نرم افزار Revit استفاده می کنید، لازم است پیش از هر چیز از موضوع Revit Worksharing اطلاعات کافی داشته باشید. Revit Worksharing این امکان را ایجاد می کند که کاربران مختلف بر روی یک مدل بی آی ام تغییرات خود را به صورت هم زمان اعمال کرده و نتایج آن را با دیگر اعضای گروه به اشتراک بگذارند. به این ترتیب یک پروژه هم زمان توسط چند کاربر متخصص به پیش می رود. نتیجه ی این همکاری Online کاهش زمان فرآیند طراحی، افزایش دقت و یکپارچه شدن پروژه در مرحله ی طراحی و به تبع آن در تمامی طول عمر یک پروژه ی ساختمانی، می باشد. برای این که عینی تر به این موضوع بپردازیم باید ابتدا تفاوت سطوح مختلف Collaboration در منطق نرم افزار Revit  را دقیق تر بشناسیم. برای مثال باید بدانیم در چه سطحی از Collaboration کار می کنیم و آیا تیم طراحی ما واقعا ظرفیت همکاری موثر به تمام معنا را دارد یا خیر؟

سطوح همکاری در Revit  را می توان از ورود یک فایل CAD که توسط متخصصی در خارج از فضای BIM طراحی شده است آغاز کرد. در این سطح از گزینه ی Insert CAD file برای ورود یک فایل ترسیماتی به عنوان پس زمینه در محیط نرم افزار Revit  میتوان بهره برد. طبیعی ست که این سطح نمی تواند پاسخ گوی همکاری تام ما بین اعضای گروه شود زیرا در این بخش هر تغییر در فایل CAD تغییری در مدل BIM ایجاد نخواهد کرد. سطح دوم موضوع Link File است که در آن یک سند که می تواند یک فایل CAD و یا یک فایل مدل BIM دیگر باشد را به سند در حال کار وارد کرد. در این نوع همکاری هر تغییر در سند اولیه موجب تغییرات در مدل نهایی می شود. برای مثال اگر یک مدل معماری به یک مدل سازه وارد شود، می توان با استفاده از ابزار Copy و  Monitor هر تغییر در تراز ها و یا عناصر دیگر را در فایل سازه رصد کرد و در نهایت مدل را هم آهنگ با تغییرات در مدل معماری به روز کرد. این نوع همکاری بیشتر در مواقعی مورد استقاده قرار می گیرد که متخصصین مختلف همزمان و در یک مکان بر روی یک مدل کار نمی کنند. در دفاتر کوچک بسیار اتفاق می افتد که مدل معماری توسط یک گروه تکمیل می شود و مدل سازه و مدل تاسیسات مکانیکی و الکتریکی در دفاتر دیگر طراحی می شوند. در این شرایط امکان کار بر روی یک مدل واحد وجود ندارد و به اجبار مدل ها به یکدیگر Link می شوند و  در نهایت در نرم افزارهای دیگر نظیر Navisworks این مدل ها یکپارچه می شوند. بنابراین می توان این سطح همکاری را تا حدودی دارای نواقصی دانست که هدف یکپارچگی را مخدوش می سازد اما به هر حال می توان گفت تا اندازه ای سطح قابل قبولی از همکاری را در خود دارد.

سطح بالاتری از همکاری را می توان در استفاده از Worksets  به عنوان ابزاری برای Worksharing دید. در این رویکرد تمامی افراد دخیل در طراحی مدل بی آی آم به صورت یکپارچه بر روی یک مدل مرکزی همزمان کار می کنند. مدل مرکزی به عنوان Central File بر روی شبکه برای تمامی اعضا به اشتراگ گذاشته شده است و افراد از طریق رایانه های شخصی خود و با اتصال به شبکه می توانند همزمان و به صورت برخط بر روی مدل مرکزی طراحی خود را اعمال نمایید. در این روش دیگر نگرانی از نبود اعضا در کنار یکدیگر در یک دفتر وجود ندارند و افراد میتواند در هر مکانی و هر زمانی مدل بی آی ام را بسازند. هر فردی بر روی رایانه ی خود فایل شخصی خود که Local File نامیده می شود را در اختیار دارد و میتواند به صورت Offline نیز مدل را توسعه دهد و در زمان دسترسی به شبکه به راحتی اطلاعات را با مدل مرکزی Sync کند. کارکرد Worksets در این فرآیند، بخش بندی پروژه می باشد که بر مبنای آن می توان در پروژه های بزرگ دسترسی نظام یافته ای را برای اعضای تیم در کار بر روی یک مدل ایجاد نمود.